บทนำ
แสงเลเซอร์พลังงานต่ำ (Low-Level Laser Therapy: LLLT) หรือ “Photobiomodulation” เป็นเทคโนโลยีที่ใช้พลังงานแสงระดับต่ำ (red light 630–670 nm หรือ near-infrared 780–850 nm) เพื่อกระตุ้นกระบวนการซ่อมแซมของเซลล์โดยไม่ก่อให้เกิดความร้อน การประยุกต์ใช้ LLLT ในด้านเส้นผมเริ่มจากการสังเกตโดยบังเอิญในปี 1967 ว่าหนูทดลองที่ได้รับเลเซอร์รักษาแผลมี “ขนงอกกลับเร็วขึ้น” งานนี้จึงรวบรวมและทบทวนหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ทั้งหมดจนถึงปี 2014 เกี่ยวกับกลไกและประสิทธิผลของ LLLT ในการรักษาผมร่วงจากพันธุกรรม (Androgenetic Alopecia; AGA)
กลไกการออกฤทธิ์ทางชีวภาพ
-
เป้าหมายหลักของ LLLT คือเอนไซม์ Cytochrome c oxidase (CCO) ภายในไมโทคอนเดรีย ซึ่งทำหน้าที่รับพลังงานจากแสงที่ช่วงความยาวคลื่น 600–1100 นาโนเมตร
-
การกระตุ้น CCO ส่งผลให้
-
เพิ่มการสร้าง ATP (adenosine triphosphate) ซึ่งเป็นพลังงานของเซลล์
-
เพิ่ม การไหลเวียนเลือดและออกซิเจน สู่รากผม
-
กระตุ้น การแสดงออกของยีน (gene expression) ที่เกี่ยวข้องกับการงอกของเส้นผม เช่น VEGF, β-catenin, และ HGF
-
ยืดอายุของ Anagen phase (ระยะการงอก) และลดการฝ่อของรากผม (miniaturization)
-
กลไกเหล่านี้ร่วมกันส่งเสริมให้รากผมฟื้นตัวและงอกใหม่ได้อย่างเป็นธรรมชาติ
หลักฐานทางคลินิก
บทความนี้ได้สรุปหลักฐานจาก งานวิจัยทางคลินิก 6 ฉบับหลัก รวมถึงการศึกษาของ Leavitt et al. (2009) และ Jimenez et al. (2014) ที่ใช้ HairMax LaserComb® พบว่า
-
การใช้ LLLT 3 ครั้งต่อสัปดาห์ นาน 16–26 สัปดาห์ → เพิ่มจำนวนเส้นผมเฉลี่ย +15 ถึง +25 เส้น/ซม²
-
เห็นผลทั้งใน เพศชายและหญิง
-
ผลข้างเคียงมีน้อยและไม่รุนแรง เช่น คันหรืออุ่นหนังศีรษะเล็กน้อย
-
การตอบสนองดีสุดในผู้ป่วยที่มีผมบางระดับน้อยถึงปานกลาง
การประยุกต์ใช้งาน
LLLT สามารถใช้ได้ในหลายบริบท ได้แก่
-
การรักษาแบบเดี่ยว (Monotherapy) — สำหรับผู้ที่ไม่ต้องการใช้ยาเคมี
-
การรักษาร่วมกับยา (Combination Therapy) — เช่นใช้คู่กับ Minoxidil หรือ Finasteride เพื่อเสริมฤทธิ์
-
หลังปลูกผม (Post-transplant Therapy) — ช่วยลดการอักเสบและกระตุ้นการงอกของเส้นผมใหม่
ความปลอดภัย
-
ไม่พบผลข้างเคียงรุนแรงในงานวิจัยใด ๆ
-
LLLT เป็นเทคโนโลยีที่ ไม่ก่อความร้อน ไม่รุกราน และไม่ทำลายผิวหนัง
-
ความเข้มแสงที่ใช้ในทางการแพทย์ (3–10 mW/cm²) ปลอดภัยต่อทั้งผิวหนังและรูขุมขน
สรุปผล
-
LLLT เป็นวิธีการรักษาที่มี หลักฐานเชิงกลไกและคลินิกสนับสนุนชัดเจน
-
สามารถเพิ่มความหนาแน่นและคุณภาพของเส้นผมได้ในผู้ที่มีภาวะผมบางจากพันธุกรรมทั้งเพศชายและหญิง
-
มีความปลอดภัยสูง ใช้ได้ระยะยาว
-
งานวิจัยในสัตว์ทดลองยังชี้ว่า LLLT มีผลกระตุ้นการงอกผมใน ภาวะผมร่วงจากเคมีบำบัด (CIA) อีกด้วย
แหล่งอ้างอิง
Avci, P., Gupta, G. K., Clark, J., Wikonkal, N., & Hamblin, M. R. (2014). Low-level laser (light) therapy (LLLT) for hair regrowth. Lasers in Surgery and Medicine, 46(2), 144–151. https://doi.org/10.1002/lsm.22170




